Paul Verheijen

ANS MARKUS

Christus

Fascinatie

Ans Markus maakte in de tweede helft van de jaren 90 van de vorige eeuw een kleine groep schilderijen rond het thema Christus.
Zij beschouwde Christus als een metafoor voor het lijden en onrecht in de wereld.
Hoewel Ans Markus niet praktiserend gelovig is, is zij door de figuur van deze joodse leraar en prediker van naastenliefde altijd gefascineerd geweest.

Directe aanleiding tot deze schilderijen was het vertrek van haar dochter Sigrid naar Israël.
Ans Markus ging zich betrokken voelen bij de uitzichtloze situatie juist op een plaats waar zo'n mythische figuur als Jezus vandaan komt.
In de Christusfiguren heb ik het ultieme lijden willen schilderen, met alle beelden in mijn hoofd van de vele onschuldige mensen die slachtoffer zijn geworden van strijd en nodeloos geweld.

Afwijkend in formaat

De Christus van Ans Markus is de lijdende Heiland, die door haar hier in zjn wrede kruisdood is uitgebeeld.
De doeken zijn uiterst smal en hoog.
Soms vermijdt ze een traditionele crucifex-compositie.
Die is nog wel waarneembaar in het eerste schilderij uit de reeks, een vrije weergave van een wegkruis dat ze in Frankrijk had gezien.

Voor de andere twee doeken 'mengde' zij de gelaatstrekken van haar posanten met opmerkelijke ogen van anderen die haar waren bijgebleven.
Dit is te zien in het tweede schilderij dat zij de bijnaam De Ziener gaf.
Hier zien we de mystieke Christusfiguur, de filosoof van de zachte krachten.

Druipsporen

De derde versie stelt de lijdende Christus voor.
Op fin de siècle-achtige wijze voorziet zij hem van een metalen montuur dat naar de doornenkroon verwijst (lijden) met daarbinnen weer een vergulde band (Heiland).

In deze twee laatste versies geven lege onbewerkte ruimten in het onderste deel met lange druipsporen (bloed) de afbeelding een tragisch-mythisch karakter.
Ans Markus (1947)
Christus (1992, 1994, 1997)
Olieverf op doeken, 190 x 90 cm; 200 x 20 cm; 200 x 50 cm
Particuliere collecties
2016 Paul Verheijen / Nijmegen