Paul Verheijen

BOTTICELLI

Fascinerende handen

Dit schilderij kan beschouwd worden als een hoofdwerk uit de jaren '80 van de 15e eeuw.
Sandro Botticelli schilderde het voor de patroonheilige Benedetto di Ser Giovanni Guardi om de familiekapel in de kerk van het Florentijnse klooster van Cestello te versieren, dat nu bekend staat als Santa Maria Maddalena de'Pazzi.

Maria en de engel Gabriël ontmoeten elkaar in een ruimte met muren van grijs pietra serena, dat contrasteert met de felrode, met lichte stroken omgeven vloertegels.
Door een deuropening die omlijst is met een brede stenen rand, zien we een noordelijk aandoend landschap.
De bewegende kleren van Gabriël die voor Maria neerknielt, laten zien dat hij juist aankomt, terwijl de staande Madonna met een eigenaardig gedraaide houding naar de engel toe beweegt, als een gotisch beeld in een S-vorm.

Het eigenlijke middelpunt van het schilderij wordt gevormd door de handen van Maria en Gabriël.
Willen de handen van Maria en Gabriël elkaar aanraken of juist tegenhouden?
Anders gezegd: strekt Maria haar iets opgeheven hand van zich af als afwerend gebaar of als begroeting?
De houdingen van de handen leggen een verband tussen de twee helften van het schilderij, die worden gescheiden door de verticale lijnen van de deuropening.
De hand van Gabriël bevindt zich precies op de grens van de deurpost.
De indeling in twee helften wordt versterkt door de achtergrond.
Achter Gabriël zien we een landschap met een middeleeuwse burcht op een bizar gevormde berg, terwijl Maria voor een muur staat.
Botticelli (Sandro Filipepi) (circa 1445 – 1510)
Cestello Annunciazione (circa 1489)
Tempera op hout, 150 x 156 cm
Florence - Uffizi
2016 Paul Verheijen / Nijmegen