Bijbels symboolDe vis komt vaak voor in bijbelse verhalen en is een belangrijk religieus symbool.Vissen waren in het jodendom zinnebeeld van de waarheid en het geloof en werden gegeten op de sabbat. De vis werd ook befaamd als oudste christelijke symbool. De letters van het Griekse woord ICHTHUS, vormen het acroniem IESOUS CHRISTOU THEOU UIOS SOTER, Jezus Christus van God de zoon, de redder. Zegels en lampen in de catacomben van het oude Rome droegen dit embleem als geheim teken. Veel van Jezus apostelen waren visser en Jezus Christus maakte zelf een analogie tussen vissen en het bekeren van mensen. Een doopvont werd in het Latijn piscina, 'visvijver', genoemd. De meest bekende vis uit het Eerste Testament is waarschijnlijk de grote vis waarin de profeet Jona drie dagen en nagen verblijft. Ook in het boek Tobit speelt een vis een belangrijke rol. Aan de oever van de Tigris wordt Tobias, de zoon van Tobit, aangevallen door een flinke vis. Op aanraden van de engel Rafaël vangt hij de vis en snijdt hij lever, gal en hart eruit. Daarmee zal hij later zijn blinde vader genezen. In het Grieks wordt de vis in het boek Tobit, hoofdstuk 6, ichthus genoemd, een algemene term voor welke vis dan ook. Lastman schildert een bruinvis. Zeevarende Nederlanders waren al vroeg bekend met walvissen en bruinvissen en Lastman kon zeker op verhalen van zeelieden teruggrijpen bij het uitbeelden ervan. |
Pieter Lastman (1583-1633)
Tobias vangt de vis (circa 1625) Olieverf op paneel, 34 x 59 cm Boedapest - Museum voor Schone Kunsten (Szepmuveszeti Muzeum) |
2016 Paul Verheijen / Nijmegen |