Paul Verheijen

WILLEM VAN MIERIS

Susanna en de oudsten

Psycho

Het schilderij werd voorheen toegeschreven aan Frans van Mieris (1635-1681), maar tegenwoordig aan zijn zoon Willem. Nadat het in 1944 van Parijs naar Bonn was gegaan, werd het in 1950 aan het Louvre gegeven en vervolgens in 1957 aan het museum in Perpignan. Daar werd het in 1972 gestolen.
Van Mieris was blijkbaar zeer geïnteresseerd in Susanna (of zijn opdrachtgevers) gezien de minstens zeven verschillende versies die hij heeft vervaardigd.


In de beroemde film Psycho uit 1960 zit een scène waarin hoofdpersoon Norman Bates (Anthony Perkins) de jonge vrouw Marion Crane (Janet Leigh) bespiedt door een gat in de muur. Het is onderdeel van de spanningsopbouw en waartoe die leidt weten we, want de moord-in-de-douche-scène die volgt, behoort tot de meest bekende uit de filmhistorie.

De toeschouwer staat aan de kant van de voyeur en kijkt mee met hem. De camera maakt van de kijker vanzelf dan ook een voyeur. Dit perspectief is bijna zo oud als de kunst zelf.

Die scène in Psycho geeft daar een interessante hint bij. Want het schilderijtje dat Norman Bates opzijschuift om te kunnen gluren, is een Susanna van Van Mieris.
Willem van Mieris (1662-1747)
Susanna en de oudsten (1731)
Olieverf op doek, 35 x 31 cm
Perpignon - Musée Hyacinthe Rigaud (gestolen)
2016 Paul Verheijen / Nijmegen