Op werken met dit thema zien we Jezus, uitgebeeld als verheerlijkte opgestane Heer, gewoonlijk terugdeinzen, terwijl Maria Magdalena haar handen naar hem uitstrekt.
Op dit werk van Rembrandt en de kopie (zoek de verschillen) van een leerling, met grote waarschijnljkheid Ferdinand Bol, kijkt hij haar eerder rustig en aandachtig aan, bang om haar al te veel aan het schrikken te maken.
Er valt een prachtig licht op haar gelaat.
Dit licht komt niet vanuit Jezus, want ook Jezus wordt van links aangelicht.
Het is het licht van de opkomende zon, het krachtige licht van de nieuwe morgen.
Jezus staat precies in het midden van de compositie.
Hij is afgebeeld niet als verheerlijkte Heer, maar als een potige aardse tuinman met zwierige tuinmanshoed en schep in de hand.
Achter Jezus en Maria Magdalena staat een boom.
Verder zien we beneden in beeld een tuin of hof met een strak gesnoeide heg.
In de verte zien we Jeruzalem in al zijn glorie.
Veel van deze elementen zijn echter niet nieuw of uniek, maar al vanaf het begin van de 15e eeuw in werken met dit thema terug te vinden.
Tuin
De boom achter Jezus en Maria Magdalena verwijst naar de boom uit het paradijs van Adam en Eva.
Door deze boom wordt Christus naar voren geschoven als de nieuwe Adam.
De boom wordt de boom des levens, een nieuwe hof van Eden.
Zoals de eerste Adam de aarde moest beheren, zo zorgt nu de tweede Adam voor de aardse tuin.
De tuinamn staat om die reden centraal, in actieve pose, de schep in de aanslag, als een kosmische tuinman.
Alle nadruk ligt op de opgestane Christus als hovenier, die zorgt dat zijn hof groeit en bloeit als een plek waar het leven goed is.
Een echtpaar loopt linksonder rustig door de tuin en lijkt geen enkele bemoeienis te hebben met wat zich rechts van hen afspeelt.
Het gaat blijkbaar zowel over de aarde hier en nu, als over de nieuwe hemel en aarde.
We zien het nieuwe Jeruzalem op de achtergrond baden in het licht van een nieuwe dageraad.
Rembrandt Harmanszoon van Rijn (1606-1669)
Olieverf op doek, 61 x 50 cm (1638) (linkerafbeelding)
Londen - Buckingham Palace
Ferdinand Bol (1616-1680)
Noli me tangere (1638)
Olieverf op doek, 61 x 52 cm (rechterafbeelding)
Amsterdam - Rembrandthuis
