EMANUEL DE WITTE

Interieur Oude Kerk Amsterdam

Zelfstandig genre

Verschillende schilders uit de Nederlanden specialiseerden zich in kerkinterieurs. Deze kunstenaars speelden een belangrijke rol in de ontwikkeling van het kerkinterieur als zelfstandig genre binnen de schilderkunst der Nederlanden. We noemen er hier enkele:

Hendrick van Steenwijck (±1550-1603) wordt wel beschouwd als de 'uitvinder' ervan.
Pieter Jansz. Saenredam (1597–1665)
Gerard van Houckgeest (±1600-1661)
Dirck van Delen (1604–1671)
Hendrick Cornelisz. van Vliet (1611–1675)
Gerrit Berckheyde (1638–1698)

Op deze pagina gaat het over een kerkinterieur geschilderd door Emanuel de Witte.

Bezige kerkgangers

Ook Emanuel de Witte begon zich in zijn late carrière te specialiseren in kerkinterieurs en heeft meerdere keren het interieur van de Oude Kerk in Amsterdam geschilderd. Er zijn verschillende schilderijen van hem bekend waarop deze kerk is afgebeeld, met variaties in perspectief, lichtinval en de plaatsing van figuren. Hoewel het exacte aantal niet met zekerheid te zeggen is, wordt aangenomen dat hij minstens dertig keer het interieur van de Oude Kerk heeft vastgelegd vanuit steeds verschillend perspectief. Zijn schilderijen tonen vaak een spel van licht en schaduw, indrukwekkende perspectieven en subtiele weergaven van de dagelijkse activiteiten binnen de kerk.

Emanuel de Witte was niet primair geïnteresseerd in een nauwgezette weergave van de architectuur, maar eerder in het herscheppen van de gevoelens en ervaringen van de kerkganger. Om dit te bereiken gebruikte hij alle middelen die de ruimte en de verlichting boden. Zo plaatste De Witte het orgel in de verschillende schilderijen van dezelfde kerk op verschillende plekken, afhankelijk van de compositie.

Emanuel de Witte (1617-1692)
Interieur Oude Kerk Amsterdam tijdens een dienst (1678)
Olieverf op doek, 81 x 70 cm
Kremer Collectie (Alkmaar - Stedelijk Museum)