BLOEMAERT
Adalbertus van Egmond
Koning(szoon)?De hier afgebeelde gravure van Adalbertus van Egmond is nummer 7 uit een serie van twaalf geestelijken uit Utrecht die gemaakt zijn door de familie Bloemaert in opdracht van de aartsbisschop van Utrecht. Adalbertus is afgebeeld als aartsdeken met tuniek, albe en armdoek. Hij houdt een lelie en een boek vast. Voor hem op de grond ligt een kroon en scepter. Met een verklarend Latijns onderschrift. Van Adalbertus vertellen zijn hagiografieën - geschreven door zijn tijdgenoot Beda Venerabilis en in de 10e eeuw door bisschop Egbert (Ruopert) van Trier - namelijk dat hij koningszoon, of misschien zelfs koning Ethelbert van Kent zelf was. Hij zou een hoogst ongebruikelijke stap hebben gezet door zijn koninkrijk op te geven om zo voor het kloosterleven te kunnen kiezen. Adalbertus was een van de elf gezellen van Willibrordus en diende onder hem als diaken. Het Kennemerland werd zijn werkterrein waar hij heidense godenbeelden en bomen verwoestte om er kerken voor in de plaats te bouwen. Bij een kleine nederzetting liet Willibrosdus hem achter als pastoor. Zijn werk was zo succesvol dat hij ten slotte kon uitroepen: Gratias Deo jam, loca haec munda sunt, 'U zij dank O God, nu zijn deze plaatsen rein'. De volksetimologie wil dat van 'haec munda', de naam Egmond is afgeleid. Zijn standplaats was vermoedelijk Heiloo. Hij trok zich regelmatig terug in de bossen van Egmond en stierf circa 740. Zijn feestdag werd 25 juni en zijn translatie wordt door de benedictijnen herdacht op 15 juni.Op zijn graf werd een kerkje gebouwd dat al direct pelgrims trok. In 922 werd het stoffelijk overschot opgegraven en in de grafkuil ontsprong een bron met geneeskrachtig water. De relieken werden overgebracht naar Egmond-Binnen. Tijdens de reformatie waren ze enige tijd spoorloos, maar midden 19e eeuw teruggevonden. Na nog enkele keren verhuisd te zijn bevinden ze zich nu in de naar hem genoemde abdij van Egmond. Jaarlijks plaatst men op de eerste zondag na 25 juni de metalen reliekschrijn op de Adalbertusakker. Gelovigen worden gezegend met water uit de heilige put. |
|
Abraham (1564/6-1651) (ontwerp) & Cornelis (±1603-1692) & Frederick Bloemaert (±1614-1690)
Heilige Adalbertus van Egmond (1635-50) Gravure, 47 x 30 cm Amsterdam - Rijksmuseum |