Paul Verheijen

MARC CHAGALL

Message Biblique - Noach (04-05)

De ark van Noach (04)


Hier wordt de ark wordt voor het eerst in de kunstgeschiedenis van binnenuit afgebeeld.
Vóór Chagall lieten schilders altijd zien dat het werd gebouwd of dobberend in een tragisch landschap.
De wateren van de zondvloed lijken het doek te hebben gevuld met een aquatische, mistige atmosfeer, waarin de ark als een baarmoeder is waar de mensheid voor de tweede keer wordt geboren.
In tegenstelling tot het bijbelse verslag is de ark van Chagall vol met mannen en vrouwen en daaronder bevinden zich een aantal moeder- en kindscènes, waarvan sommige, met de armen van de kinderen kruiselings gespreid, het verhaal van Christus en de toekomst oproepen van het lijden van de joden.
De cirkelvormige constructie rond het raam - doorboord door een straal van goddelijk licht - creëert een gevoel van diepte dat ongebruikelijk is in het werk van Chagall.

Noach en de regenboog (05)


Het eerste verbond tussen God en de mens wordt gemanifesteerd door een ellips die de gehele compositie vormgeeft en wordt in evenwicht gehouden door vlakken van primaire kleur.
De kromming van de regenboog wordt weerspiegeld door die van Noachs slapende lichaam.
Chagall verwijst hier naar de betekenis van de naam Noach in het Hebreeuws: rust, troost.
De engel, een manifestatie van het Goddelijke Woord, verlicht in geel, toont het wonderbaarlijke karakter van de regenboog, die, verrassend genoeg, wit is geverfd.
Hier geeft Chagall zijn kennis van de kleurentheorie aan, volgens welke wit de som is van alle kleuren.
De engel kondigt de vreugdes aan die door dit verbond worden beloofd.
Deze zijn te zien in het bovenste deel van het schilderij.
Maar onderin is het lijden van de joden afgebeeld, zowel beschreven door de bijbelse profeten als ervaren in de menselijke geschiedenis.
Marc Chagall (1887-1985)
Message Biblique
04 - L'Arche de Noé (1961-66)
Olieverf op doek, 236 x 234 cm
05 - Noé et l'arc-en-ciel (1961-66)
Olieverf op doek, 205 x 293 cm
Nice - Musée National Marc Chagall
2016 Paul Verheijen / Nijmegen