Les NabisMaurice Denis richtte rond 1890 samen met zijn vrienden Les Nabis op, een groep van gelijkgestemden die zich vooral toelegden op nieuwe kleurtheorieën.De werkwijze van deze groep formuleerde hij aldus: Onthoud dat een schilderij - vóór het een krijgspaard, een vrouwelijk naakt of een zekere scène is - in essentie een plat vlak is, bedekt met kleuren in een bepaalde verzamelde orde. In het werk van Denis valt op dat de werkelijkheid verregaand wordt gesimplificeerd, delen worden weggelaten of vervangen door kleuren. Hij voelt zich ook steeds meer aangetrokken tot de golvende lijnen van de Franse art nouveau. In zijn vroege werk zijn ook Italiaanse invloeden herkenbaar, met name veroorzaakt door zijn reizen naar Toscane en naar Umbrië in 1895 en 1897. In de loop van de tijd komt steeds duidelijker zijn katholieke achtergrond en denkwijze naar voren. Religieuze elementen vormen een steeds belangrijker onderdeel van zijn werk. |
Persoonlijk bijbelverhaalAan het bijbelse verhaal van de Emmaüsgangers gaf Maurice Denis een persoonlijke draai. Hij toont het verhaal in een eigentijdse setting: de herberg in zijn woonplaats Saint-Germain-en-Laye.De litho die hij een jaar later maakte, is gebaseerd op het schilderij. Aan tafel is Christus te zien die het brood breekt. Tegenover hem zit Denis zelf. Hij is de leerling tot wie zojuist doordringt wie zijn bijzondere metgezel is. Zijn vrouw Marthe Meurier (1871-1919) komt binnen met een schotel. Voor de compositie met doorkijkjes naar buiten nam hij vroeg-Italiaanse fresco’s als voorbeeld. Moeten we bij het vloerkleed denken aan een moderne variant op een oosters tapijt met bijbehorende symboliek? |
Maurice Denis (1870-1943)
De Emmaüsgangers (1894) Olieverf op papier op karton op paneel, 35,5 x 48,3 cm Amsterdam - Van Goghmuseum Les pèlerins d'Emmaüs (1895) Lithografie in zes kleuren op velijnpapier, 40,9 x 55,3 cm Amsterdam - Van Goghmuseum |
2016 Paul Verheijen / Nijmegen |