GIOTTO

Crucifix

Vernieuwend

Deze enorme crucifix is kenmerkend voor Giotto's stijl: de concreetheid van de figuren, met name die van Christus, die door de dood zijn hoofd neigt (detail 2), zijn spieren gespannen en zijn maag verzakt.
Door dit werk te vergelijken met de andere schilderijen van de kunstenaar, en vooral zijn vele andere kruisbeelden, vermoeden geleerden dat Giotto het kan hebben geschilderd voor de Santa Maria Novella in Florence in zijn vroege jaren.
Het werk wordt voor het eerst gedocumenteerd in 1312.
Vasari meldt in zijn Vite dat Giotto werd geholpen door Puccio Capanna, een van zijn belangrijkste leerlingen, en dat het werk in Vasari's tijd hing boven de grote toegangsdeur van de kerk.

Details

De iconografie is misschien wel het meest interessante aspect van dit kunstwerk.
Met dit kruis wijzigde Giotto het 13e-eeuwse model van de stervende Christus aan het kruis, geïllustreerd in kunstwerken van bijvoorbeeld Cimabue en Giunta Pisano.
In de werken van zijn voorgangers, zakte een tweedimensionale figuur van Christus veel meer aan het kruis en hadden beide voeten van Christus elk een nagel.
Giotto veranderde dit model, nadat hij de verandering in beeldhouwwerken van Nicola en Giovanni Pisano zag.
In Giotto's nieuwe model van de Stervende Christus overlapte hij de voeten van Christus, waardoor dit het punt werd waarop het fysieke en morele lijden van Christus samenkomt.
Hij schilderde ook de drietalige inscriptie voluit (in het Grieks, Hebreeuws en Latijn) aan de bovenkant van het kruis (detail 7).
Aan de uiteinden van de armen van het kruis beeldde hij de Maagd Maria (detail 1) en de apostel Johannes (detail 3) af.
Aan de voeten van Christus, zien we Golgotha, 'Schedelplaats' met de schedel van Adam, een element dat afkomstig is uit legenden (detail 6).
Merk op hoe gestileerd Giotto het bloed schildert.
Het bloed uit de zijdewonde loopt onder Christus' lendedoek door zonder deze te besmeuren (detail 4) en het bloed uit zijn voeten druipt in twee loodrechte stralen op de schedelplaats (detail 5).

Giotto di Bondone ((1266/1267/1276(?) - 1337)
Crocifisso (±1300)
Tempera op hout, 578 (staander) x 406 (dwarsbalk) cm
Florence - Santa Maria Novella