Medelijwekkend
Met zijn liggende formaat is het hier afgebeelde schilderij van Maarten van Heemskerck geen altaarstuk, maar een devotiestuk, dat medelijden en vroomheid moet opwekken. Met behulp van takken en een ijzeren tang zetten twee beulen de doornenkroon op Christus' hoofd. Bloed druipt op zijn naakte bovenlichaam. Een karikaturale, kale beul reikt hem een rieten (spot)scepter aan, terwijl hij ook spottend zijn tong uitsteekt en een obsceen gebaar achter zijn rug maakt. Pilatus fungeert als rechter. Met zijn gehandschoende hand wijst hij op de lijdzaam voor zich uit kijkende Christus, waardoor de scène tegelijk een Ecce Homo-voorstelling wordt. De compositie bestaat uit halffiguren, die het hele beeldvlak vullen en de beschouwer onontkoombaar en van heel dichtbij met de martelscène confronteren. De ontzetting die de beschouwer voelt wordt weerspiegeld in het gezicht van de beul rechts, die met paniek in de ogen vertwijfeld het opgedragen werk verricht en van dader slachtoffer wordt. Halfknielend steunt hij met één voet in felrood schoeisel op de verhoging waarop Christus zit.
De voorstelling is gedurfd en dramatisch. Met de felblauwe en rode kleuren verbeeldt de scène het grove onrecht dat Christus wordt aangedaan.
|
