Paul Verheijen

GERARD VAN HONTHORST

Boetvaardige Petrus

Sleutels

Dit schilderij van Gerard van Honthorst toont het moment dat Petrus beseft dat hij Jezus heeft verloochend en hij wanhopig is. De kunstenaar moet zelf ook erg blij zijn geweest met het resultaat, want hij signeerde zijn naam in grote letters onderaan in het midden: G. Honthorst ft. Hij schilderde het in Italië rond 1618-20, voordat Van Honthorst terugkeerde naar zijn geboortestad Utrecht. Het is een van de slechts 17 schilderijen die we vandaag de dag kennen uit zijn Italiaanse periode.
De twee enorme sleutels op de voorgrond identificeren de berouwvolle figuur onmiddellijk als Petrus. De goud- en zilverkleur wijzen op zijn van Jezus verkregen macht:
Ik zal je de sleutels van het koninkrijk van de hemel geven; alles wat je op aarde bindend verklaart zal ook in de hemel bindend zijn, en alles wat je op aarde ontbindt zal ook in de hemel ontbonden zijn.
(Matteüs 16:19)
In de iconografie werd de hemelse macht gesymboliseerd door een gouden sleutel en de aardse macht door een zilveren.
Gerard van Honthorst (1592-1656)
Boetvaardige Petrus (1618-20)
Olieverf op doek, 110 x 97 cm
Kremer Collectie (Alkmaar - Stedelijk Museum)
2016 Paul Verheijen / Nijmegen