RAFAËL

Madonna Tempi

Intiem portret

Deze Madonna met Kind van Rafaël dankt zijn naam aan de herkomst ervan uit de Florentijnse familie Tempi, gedocumenteerd in de zeventiende eeuw. Het is een bijzonder intieme weergave van de band tussen de Maagd Maria en haar kind. In feite wedijvert geen enkele andere Madonna-vertolking van Rafaël ermee in de intimiteit van de relatie. Deze intimiteit wordt versterkt doordat geen enkele andere conventionele attributen of accessoires van de Madonna de aandacht afleiden van de nauwe relatie tussen moeder en kind.
De intimiteit is gekoppeld aan het Madonna-type van de Eleousa.
Een ander opmerkelijk kenmerk is dat de blote billen van het Christuskind zeer schaars bedekt zijn door de sluier van de Madonna en haar linkerhand. Haar vrij grote, bijna mannelijke linkerhand, waarmee ze haar kind ondersteunt, is tot op zekere hoogte in tegenspraak met de intimiteit van dit schilderij.
Een ander verschil met andere Madonna's uit de laatste Florentijnse fase is te zien in het achtergrondlandschap waarover een soort nevel lijkt te hangen die doet denken aan het sfumato van Leonardo da Vinci.

Hoewel deze Madonna met Kind van het Eleousa-type is, wordt er ook wel eens beweerd dat Rafaël bij zijn de Madonna Tempi qua vorm het model van Donatello volgde, zoals te zien in het hoogaltaar van de Basilica San Antonio in Padua. Zijn referentiepunt zou het bronzen reliëf van Donatello zijn dat het Antoniuswonder met de pasgeboren baby uitbeeldt. In een kleine tondo kunnen we op de achtergrond een afbeelding* zien van een soortgelijke Madonna met Kind. Maar of Rafaël het hoofdaltaar in Padua daadwerkelijk tot in detail had bestudeerd, is nooit vastgesteld.

^{* Donatello (1386-1466) Antoniuswonder met het pasgeboren kind (detail) (1447-50) Padua - Basilica San Antonio (bronzen reliëf, 57 x 123 cm)}

Raffaello Sanzio (1483-1520)
Madonna Tempi (1508)
Olieverf op paneel, 75 x 51 cm
München - Alte Pinakothek