Paul Verheijen

RAFAËL

Madonna della Torre

Beschadigd

Nauwkeurig onderzoek van de achtergrond op deze Madonna met Kind van Rafaël onthult de afbeelding van een toren, waaraan het schilderij nu zijn naam dankt. Het werk wordt ook wel de Mackintosh Madonna genoemd naar Eva Mackintosh (1876-1934) die het werk tot 1906 in haar bezit had. In de 18e eeuw is het schilderij overgebracht van paneel op doek. Mogelijk is toen ook de toren op de achtergrond toegevoegd. Deze overbrenging is niet succesvol verlopen, want het schilderij is flink beschadigd.
Het schilderij toont de Maagd Maria met het Christuskind voor een zacht glooiend heuvellandschap. Terwijl het kind zijn blik in de ruimte van de waarnemer laat dwalen, neigt zijn lichaam naar de Maagd Maria. Zij houdt liefdevol zijn linkervoetje vast. Deze combinatie van intieme gebaren waarmee Rafaël uitdrukking geeft aan de nauwe band tussen moeder en kind, is gekoppeld aan het Madonna-type van de Eleousa.
Het Kind slaat liefdevol zijn armen om de nek van zijn moeder en lacht naar ons. Maar de ogen van de Maagd Maria zijn terneergeslagen, alsof haar gedachten al zijn gericht op zijn toekomstige lijden.

Kopie

Deze ongeveer even grote kopie gemaakt vóór de fatale restauratie is veel kleurrijker. De toren op de achtergrond ontbreekt. Dit werk wordt toegeschreven aan Jean-Auguste-Dominique Ingres.
Jean-Auguste-Dominique Ingres (1780-1867) - Madonna met Kind naar Rafaël (1806) (Montauban - Musée Ingres Bourdelle, olieverf op doek, 80 x 64 cm)
Raffaello Sanzio (1483-1520)
Madonna della Torre / Mackintosh Madonna (1510)
Olieverf op paneel overgebracht op doek, 79 x 64 cm
Londen - National Gallery
2016 Paul Verheijen / Nijmegen