Paul Verheijen

STANLEY SPENCER

De verzoeking van Sint Antonius

Omkering

In september 1945 kreeg Stanley Spencer een opdracht om een ​​schilderij over het onderwerp De Beproeving van de heilige Antonius in te dienen voor gebruik in de Hollywoodfilm The Private Affairs of Bel Ami
Spencer schreef daarover in een brief aan zijn psychiater:
The Bel-Ami will have to take its chance. If you could send me any information about it and Anthony it would save my time looking up. So far my great brain at present only blossoms forth a bevy of well painted nudes and Anthony cushioned thereby among them. But this I believe is quite incorrect and that there was only one lady.
De well painted nudes lijken erg op die welke Michelangelo schilderde voor het plafond van de Sixtijnse kapel, kronkelend en volledig bevleesd, met nadruk op spieren, billen, torso’s, boezems en dijen. Het gedraaide naakt op de voorgrond is bijzonder opvallend. Een van hen is afgebeeld in een rode bikini en met haar lange haar bungelend over een schouder. Ze worden ondersteund door dieren die symbool staan ​​voor middeleeuwse voorstellingen van het paradijs - leeuwinnen, slangen en de slurf van een olifant.
In de uitbeelding van de verzoeking heeft Spencer zich niet echt aan de legende gehouden, zoals hij zich terdege bewust was. Hij mengt dieren, slangen, leeuwen, arenden, samen met mensen, wat doet denken aan zijn vroegere stijl en bewondering voor Indiase beeldhouwkunst, en toont een zeer eigenaardig - onrealistisch en carnavalesk - beeld van Antonius liggend in een doodskistachtige afgesloten ruimte, gekleed in een rood en wit gewaad en een kraag om zijn nek, zoals clowns dat gewoonlijk doen. Het net-achtige ontwerp van zijn gewaad herinnert ook aan het vaak turquoise net of gaas dat oude Egyptische mummies in hun sarcofaag droegen over hun lijkwaden en stroken of aan een Russissche pop. Het gespierde vlees van de naakten rondom Antonius doet denken aan de zeer realistische behandeling van de portretten en naakten die Spencer eind jaren 30 van zijn tweede vrouw Patricia Preece maakte.

De gangbare picturale interpretatie van dit onderwerp is dat de vrouwen Antonius proberen te verleiden. Maar het lijkt alsof Spencer het verhaal binnenstebuiten heeft gekeerd. Zijn verleidsters worden allemaal voorgesteld als Eva's, en de gebeurtenis vindt niet plaats in een Egyptische woestijn, maar in een symbolische Hof van Eden waar alles in een staat van perfectie lijkt.
Stanley Spencer (1891-1959)
Temptation of Saint-Anthony (1945)
Olieverf op doek, 122 x 92 cm
Particuliere collectie
2016 Paul Verheijen / Nijmegen