Paul Verheijen

VAN EYCK - LAM GODS

Judocus Vyd en Lysbette Borluut (afbeeldingen 21 en 24)

Opdrachtgevers en schenkers

Judocus Vyd, heer van Pamele, behoorde tot een zeer gegoede familie van financiers.
Zijn echtgenote Lysbette Borluut stamde uit een van de belangrijkste geslachten van Gent.
Vyd was parochiaan van de Sint Jan, de huidige Sint Baafskathedraal.
Tussen 1410 en 1420 liet hij op zijn kosten een van de koorkapellen restaureren.
Deze kapel draagt daarom nog steeds zijn naam.
Hij wilde samen met zijn vrouw voor de kapel ook een kostbaar retabel laten vervaardigen.
Door deze schenking waren Judocus en Lysbette verzekerd dat er dagelijks een mis 'ter ere van God, Zijne gebenedijde moeder en alle Zijne heiligen' werd opgedragen.
Een dergelijke 'stichting' of 'fundatie' was bedoeld als middel voor hun eigen zielenheil en die van hun overleden voorouders.
Vyd zal het theologische concept van het werk ongewtijfeld met een theoloog besproken hebben.
Hubert van Eyck kreeg van Vyd de opdracht dit altaarstuk te vervaardigen en naar men aanneemt werkte hij eraan tot aan zijn dood in 1426.
Huberts broer Jan voltooide het werk vanaf waarschijnlijk 1430 tot uiterlijk 6 mei 1432, de dag dat het retabel in de gerestaureerde Vydkapel werd geplaatst.
Wie van beide broers precies wat schilderde is tot op de dag van vandaag nog steeds punt van discussie.

Na een bewogen geschiedenis is het retabel om veiligheidsredenen op 11 juli 1986 verhuisd van de Vydkapel naar de Villakapel, de vroegere doopkapel achter in de kathedraal.
2016 Paul Verheijen / Nijmegen