Paul Verheijen

DIEGO VELÁZQUEZ

Kroning van Maria

Kroon op het werk

Diego Velazquez schilderde het hier afgebeelde werk waarschijnlijk in opdracht van Isabella van Frankrijk (1602-1644) of van haar man, koning Filips IV (1605-1665) als eerbetoon aan haar. Het was bestemd voor een nieuwe kapel van het Real Alcázar van Madrid. Velazquez moest een serie schilderijen met Mariafeesten, gemaakt door Alessandro Turchi (1578-1649), voltooien. Diego Velazquez schilderde in zijn carrière weinig religieuze schilderijen. Dit werk is waarschijnlijk daarvan het laatste en het zou het pronkstuk moeten worden naast nog veel meer andere schilderijen in de kapel. Velazquez werkte voor dit schilderij daarom in een formaat dat hij normaal nooit gebruikte, maar dat goed aansloot bij de bestaande schilderijen.

In de Spaanse barok werd de hemel vaak afgebeeld als een wolkendek. Velazquez lijkt bij het maken van het schilderij gekeken te hebben naar schilderijen van onder andere Murillo, te zien bijvoorbeeld bij de engelenhoofdjes bij de voeten van Maria.
Tegenover dit werk hing in de kapel een Annunciatie van Turchi. Velazquez kiest ervoor Maria dezelfde kleur rood te laten dragen en hij laat Maria haar borst aanraken, zoals dit ook in het werk van Turchi het geval is.

Velazquez maakt binnen het schilderij gebruik van veel christelijke symboliek. Zo staat de witte duif symbool voor de heilige geest en verwijst de bloemenkroon naar een christelijke traditie, waarbij Mariabeelden met een bloemenkrans werden gekroond. God heeft een glazen bol in zijn hand die verwijst naar de aarde en zijn macht over de wereld. Velazquez toont Maria als jong meisje om haar maagdelijkheid te benadrukken.
Diego Velázquez (1599-1660)
La coronación de la Virgen (1635-36)
Olieverf op doek, 179 x 180 cm
Madrid - Prado
2016 Paul Verheijen / Nijmegen