DONATELLO
Maria Magdalena
Uitgeteerd
In de christelijke traditie en dus ook in de kunst komen in de heilige Maria Magdalena feitelijk vier in de bijbel genoemde vrouwen samen.
Alsof een versmelting van deze vier vrouwen nog niet voldoende was, ontstond er in de latere traditie ook nog een vermenging van deze mix-Maria Magdalena met de heilige Maria van Egypte. Vasari noemt in zijn Vite bij de opsomming van de vele werken die Donatello (1386-1466) heeft vervaardigd dit beeld een Santa Maria Maddalena di legno in penitenza, een Heilige Maria Magdalena van hout in boetedoening. Hij vindt het heel mooi en heel goed gemaakt en ziet een door vasten en onthouding uitgeteerde gestalte, waarbij al haar delen een volmaakt geheel vormen. Hij merkt op dat Donatello de anatomie in elk opzicht goed heeft begrepen. Het is duidelijk dat Donatello in zijn uitbeelding aansluit bij de tradities die Maria Magdalena en Maria van Egypte hebben vermengd. Ik heb de neiging te beweren dat hij méér de Egyptische dan de Maddaleense Maria heeft uitgebeeld. De legendes over Maria Magdalena melden namelijk dat zij - toen ze in de woestijn bij Marseille verbleef - dagelijks op de zeven gebedsuren door engelen in de hemel werd opgenomen om haar te voeden. Het levensgrote en uitgeteerde lichaam van de Maria van Donatello doet echter anders vermoeden. Dit beeld lijkt ver verwijderd van de idealen van de renaissance en sluit eerder aan bij gotische devotiebeelden. Het uitgeteerde lichaam van Maria toont een diepe religieuze beleving, waar je lang gefascineerd naar kunt kijken. Met deze Maria Magdalena kregen de Florentijnen de vrouwelijke pendant van Johannes de Doper in de woestijn. |
|
Donatello (1386-1466)
Maddalena Penitente (1453-1455) Hout (zilverpopulier), 188 cm Florence - Museo dell'Opera del Duomo |