EL GRECO
Geboorte en dood
Deze nachtscène bevindt zich in een smalle, onregelmatige ruimte - een soort grot met een puntopening aan de achterkant, bestaande uit twee halfronde bogen.
Maria houdt haar pasgeboren zoon vast, naakt op haar schoot, terwijl Jozef en drie herders hen omringen en uitdrukking geven aan hun vurige toewijding aan het kind. Een knielende os aanschouwt ook de baby. De compositie vormt een ellips die aan de bovenkant gesloten wordt door een groep engelen die heel dicht bij de Heilige Familie staan. Ze drukken het plezier van de Hemel uit bij de geboorte van de Verlosser, met een banier waarop GLORIA IN EXCEL [SIS DEO E] T IN TERRA PAX [HOMINIBUS] staat. Glorie aan God in de hoogste hemel en op aarde vrede onder de mensen (Lucas 2,14a) Deze 'kerststal' kan worden beschouwd als het laatste werk van El Greco voor zijn dood op 7 april 1614. Het Christuskind zendt een intens licht waarin de kleine groep baadt die over hem nadenkt: Maria, Jozef, drie herders en een groep engelen die een soort hemelgewelf vormen. Deze figuren vormen een goed beeld van de zeer karakteristieke creaties van El Greco. Het was bedoeld om de begraafplaats van de Theotokopoulos-familie te versieren in het klooster van Santo Domingo del Antiguo (Toledo). Het Metropolitan Museum van New York heeft een versie met kleine variaties die blijkbaar rond dezelfde tijd als dit originele doek werden gemaakt. |
|
El Greco (Domenikos Theotokopoulos) (1541-1614)
Adoración de los pastores (circa 1612-14) Olieverf op doek, 319 x 180 cm Madrid - Prado |