Paul Verheijen

MAARTEN VAN HEEMSKERCK

Oprichting koperen slang

Slangenbeten

Dit door Maarten van Heemskerck in grisaille geschilderd werk bevond zich in de schepenkamer van het stadhuis in Delft. Hoewel je bij grisaille verwacht dat het de achterzijde van de zijluiken van een triptiek betreft, is dat hier niet het geval. De voorstelling is als een doorlopend geheel geconcipieerd en uitgevoerd. De handeling speelt zich af in het centrum van de compositie en Heemskercks signatuur staat precies in het midden. Na zijn terugkeer uit Italië gebruikte Van Heemskerck zelden doek. Mogelijk dat dit werk werd gebruikt als een makkelijk te tillen voorzetstuk van een retabel.

Van Heemskerck beeldde verschillende naakten uit die in doodsdangst zijn door de giftige slangenbeten. Ze wringen zich in allerlei houdingen. Het antieke beeld van de door slangen aangevallen Laocoön en zijn zoons dat in 1506 in Rome was ontdekt, is hierbij waarschijnlijk een inspiratiebron geweest.
Maarten van Heemskerck (1498-1574)
Oprichting van de koperen slang (1551)
Olieverf op doek, 261 x 186 cm
Haarlem - Frans Hals Museum
2016 Paul Verheijen / Nijmegen