HERRI MET DE BLES
Christoffel
LandschapHerri Met de Bles zet het succes van de landschapsschilderkunst van Joachim Patinir met verve voort. Net als zijn voorganger schilderde hij panoramische landschappen met grillige rotspartijen. Hij legde het accent echter meer op de voorgrond dan op het vergezicht. Bovendien paste hij warmere kleuren toe. Toch zijn ook bij hem de figuren in het landschap relatief klein en ondergeschikt aan het grote geheel.Uit circa 1540 zijn van Herri twee werkjes met Christoffel in een landschap bekend. Hij schilderde op het linker werk een sterk contrast tussen donker en licht met een dreigende wolkenlucht. Hier breekt het maanlicht doorheen waardoor Christoffel met het Christuskind op zijn schouder in het spotlicht staan. Het maanlicht weerspiegelt ook in het golvende water. De rotspartij op de voorgrond wordt van achteren door de maan verlicht en steekt daardoor donker af. Ook door de twee openingen valt dit licht waardoor de kluizenaar die Christoffel opwacht met een lantaarn in silhouet te zien is. Het kleine huisje op de rots met de lange ladder ervoor is mogelijk zijn onderkomen. De lichte delen van de compositie blinken uit in de details van het stadsgezicht en de kustlijn. Ook op het rechter werk toont Herri met de Bles Christoffel met het Christuskind op zijn schouder in een berglandschap. Het schilderij is voorzien van figuren, bouwwerken en schepen. Opvallend zijn details als de gestrande vis in het midden en de kluizenaar met een lantaarn links. |
Albrecht Dürer
Herri maakte waarschijnlijk gebruik van al dan niet reeds bestaande modeltekeningen, omdat veel elementen vaak terugkeren in verschillende werken. De figuren van de heilige en het kind - op beide werken in vergelijking gespiegeld - zijn waarschijnlijk ontleend aan een gravure van Albrecht Dürer uit 1521. De eveneens aan Dürer ontleende figuur van de kluizenaar geeft de route aan. Zijn ontstoken lantaarn wijst er op dat de oversteek van Christoffel 's nachts plaatsvond.
|
CivettaIn Italië stond Herri Met de Bles bekend als Civetta, ofwel 'uil'. Hij kreeg deze bijnaam omdat hij zijn schilderijen soms met een uiltje signeerde.Op het rechter schilderij vliegen er nogal wat vogels in de lucht, waarvan er een wel een uil kan zijn. Op het linker werk is dit uiltje moeilijker te ontdekken. Een beetje rechts van het kluizenaarshuisje met de ladder is in de rots een kleine donkere opening geschilderd waarin een vogel is te onderscheiden. Maar het is niet duidelijk of dit een uil is. Karel van Mander merkt in zijn Schilderboek hierover op: Hij was de meester met de Uil, omdat hij op al zijn werken een uiltje schilderde, dat nogal eens zo verborgen zit dat de mensen elkaar lang laten zoeken en erom wedden dat het niet wordt gevonden. Zo verdrijven zij hun tijd met dit uil-zoeken. |
|
Herri Met de Bles (±1510-±1550)
Landschap met de heilige Christoffel (±1540) Olieverf op paneel 22 x 34 cm Antwerpen - The Phoebus Foundation (linker afbeelding) 30 x 43 cm Rotterdam - Boijmans Van Beuningen (rechter afbeelding) |