Paul Verheijen

ENGELPIËTA

Een Engelpiëta is een devotioneel beeld dat het lichaam van Jezus Christus afbeeldt, half of ten volle, met de stigmata. Hij wordt niet getoond aan het kruis, maar vastgehouden, aanbeden of beklaagd door een of meer rouwende engelen. De naam Engelpiëta is hiervan afgeleid, terwijl bij de gewone Piëta Maria het lichaam vasthoudt.

Dit thema was in de 13e eeuw vooral wijdverspreid in Frankrijk en Italië. Franse afbeeldingen geven de voorkeur aan slechts één engel aan de zijkant. In Italië omringen verschillende engelen de in het midden afgebeelde Christus.

Het motief van de Man van Smarten die door engelen wordt gerouwd, komt uit het Duitstalige gebied van de 14e eeuw. Hij wordt vaak afgebeeld met een kelk waarin zijn bloed zich verzamelt. De lijdende Christus inspireert de beschouwer tot medelijden, meditatie en gebed.

Giovanni Bellini

Giovanni Bellini (1426/30?-1516)
Dode Christus ondersteund door twee engelen (1475-80)
Tempera op populierhout, 83 x 68 cm
Berlijn - Gemäldegalerie

Andrea Mantegna

Andrea Mantegna (1431-1506)
Dode Christus ondersteund door twee engelen (1495-00)
Tempera op paneel, 78 x 48 cm
Kopenhagen - Statens Museum for Kunst

Maarten van Heemskerck

Maarten van Heemskerck (1498-1574)
Man van Smarten (1532)
Olieverf op paneel, 84 x 73 cm
Gent - MSK

Veronese

Veronese (Paolo Caliari) (1528-1588)
De dode Christus ondersteund door een engel en aanbeden door een franciscaan (1586-87)
Olieverf op doek, 86 x 127 cm
Houston - Museum of Fine Arts

Édouard Manet

Édouard Manet (1832-1864))
Le Christ mort et les anges (1864)
Olieverf op doek, 179 x 150 cm
New York - MET
2016 Paul Verheijen / Nijmegen