De Oosterse kerk viert de feestdag van Leo I op 18 februari.
Het Roomse Martelaarsboek herdenkt hem zowel op 11 april als op 10 november: Te Rome de geboorte van de heilige paus Leo I, belijder en kerkleraar. Hij scheen uit door de verdiensten van zijn deugden en werd daarom 'de Grote' genoemd. In zijn dagen is de kerkvergadering van Chalcedon gehouden, waarin hij door zijn gezanten Eutyches liet veroordelen. Later heeft hij de besluiten van deze kerkvergadering met zijn gezag bevestigd. Nadat hij allerlei dingen geregeld en over vele zaken met helderheid geschreven had, en als een goede herder zich ten zeerste verdienstelijk had gemaakt voor de kerk van God en voor geheel de kudde van de Heer, is hij in vrede gestorven. Zijn feest viert men echter de elfde april.Leo I is ergens in Toscane geboren en werd rond zijn vijftigste levensjaar tot paus gekozen. Tijdens zijn pontificaat groeide hij uit tot een sterke persoonlijkheid met grote kerkelijke én wereldlijke daadkracht. Hij was de eerste paus die het primaatschap van de paus duidelijk onder woorden bracht, de eerste paus die de Romeinse titel pontifex maximus aannam en de eerste paus die in de Sint Pieter in Rome is begraven. Hij liet 96 preken na en een kleine 125 brieven, die een uitstekende retorische vorming verraden. Op zijn naam staat een verzameling liturgische teksten uit circa 440-50, bekend onder de naam Sacramentarium Leonianum of Sacramantarium Veronense genoemd. Hij werd midden 18e eeuw tot kerkleraar uitgeroepen. Leo I wordt vrijwel altijd afgebeeld met pauselijke gewaden en met een tiara. Aan het begin van het korte hoofdstuk 83* over Leo is in de Legenda Aurea te lezen dat hij eens nadat hij de mis had gelezen in de Santa Maria Maggiore door een vrouw op zijn hand werd gekust. Leo kreeg hierdoor een zware beproeving tot onkuisheid en om dat te voorkomen sneed hij nog dezelfde dag heimelijk zijn hand af die hem geërgerd had (vergelijk Matteüs 5,30 en 18,8). Het volk begon daarna te morren dat Leo de mis niet meer opdroeg en de paus wendde zich tot de Maria die aan hem verscheen en zijn hand weer aan zijn arm voegde. Leo I de Grote redde Rome en het Westromeinse Rijk tweemaal van een fatale aanval door Hunnen en Vandalen. Zie daarover de pagina over het fresco in de Stanze van Rafaël. Na Leo I zijn er nog twaalf pausen geweest die als pausnaam hebben gekozen voor Leo. De laatste in die rij, Leo XIII, was paus van 1878-1903. *Jacobus de Voragine plaatst zijn beschrijving van Leo I merkwaardigerwijs op 28 juni, de sterfdag van paus Leo II in 683. |
2016 Paul Verheijen / Nijmegen |