Paul Verheijen
Hoofdmenu Zoeken Aanvullingen E-mail Actueel Site info Bijbel Exposities Films Heiligen Steden Kunstenaars Boeken Exegese


Hoofdmenu Aanvullingen E-mail Site info Actueel

REMBRANDT

Jezus en apostelen

>

Welke scène?

Het is duidelijk dat Rembrandt op deze studietekening Jezus afbeeldt die met zijn leerlingen in gesprek is.
Dergelijke momenten komen in de vier evangeliën veelvuldig voor (zie bijvoorbeeld Matteüs 24,3 een gesprek op de Olijfberg).
De scène kan misschien specifieker bepaald worden wanneer we letten op de volgende details:
  • Het is donker
  • Er zijn geen twaalf maar elf apostelen afgebeeld
  • Een van de apostelen lijkt te slapen
  • Een andere apostel roept de tekening uit naar de toeschouwer
Deze vier details wijzen op Getsemane waar Jezus na het Laatste Avondmaal heengaat en alwaar hij gevangengenomen gaat worden.
De apostel Judas zal Jezus straks met een kus aanwijzen als degene die opgepakt moet worden.
Hij zal daarom ontbreken.
Voordat de arrestatie gaat plaatsvinden neemt Jezus nog drie apostelen, Petrus, Johannes en Jakobus apart om samen met hem te bidden, maar zij vallen in slaap.
De (bijna?) slapende leerling heeft de uit de iconografie bekende fysionomie die hoort bij Johannes.
De twee apostelen tussen hem en Jezus zouden Jakobus en Petrus kunnen zijn.
Heeft de apostel boven Johannes het gezicht van Rembrandt?

Wat roept de apostel met de hand als een toeter aan zijn mond?
Roept hij iets naar ons, of naar Judas en de arrestatiemacht buiten beeld?
Worden wij op deze wijze in de kring apostelen opgenomen?
Of zijn wij misschien de Judas?
Interessant dat alleen al een studietekening van Rembrandt al deze vragen oproept.
Christus en discipelen in het Hof van Getsemane (1634)
Pen- en penseeltekening, 36 x 48 cm
Haarlem - Teylers Museum (depot)
2016 Paul Verheijen / Nijmegen