Paul Verheijen

REMBRANDT

Verraad en angst

De monochrome schets (afbeelding links) is lange tijd aan Jan Lievens (1607-1674) toegeschreven, maar is naar de stijl te oordelen waarschijnlijk van de hand van Rembrandt.
Tussen Lievens en Rembrandt bestond een soort vriendschappelijke competitie, waarbij zij meer dan eens hetzelfde onderwerp schilderden, zo ook dit Verraad van Delila.
Een tweede versie (afbeelding rechts) is door Rembrandt gesigneerd en gedateerd 1628.
De meeste kunstenaars kozen binnen deze scène voor het moment dat de haren van Simson daadwerkelijk worden afgeknipt.
Maar Rembrandt kiest voor het moment vlak daarvóór.
Naast de verraderlijke Delila zien we de Filistijn die de haren van krachtpatser Simson zal gaan afknippen.
Dat ziet deze als een weinig aanlokkelijke taak gezien zijn wijd opengesperde ogen en zijn bange omzichtige loop.
Op de schets links maant Delila de man ook nog eens tot stilte door haar wijsvinger voor haar mond te houden.
Het lijkt of we getuige zijn van een toneelvoorstelling, waarbij we ons in moeten houden om tegen Simson te roepen: 'Kijk uit achter je!'.
Rembrandt Harmanszoon van Rijn (1606-1669)
Simson en Delila (1626-27)
Olieverf op paneel, 27,5 x 23,7 cm
Amsterdam - Rijksmuseum

Simson en Delila (1628)
Olieverf op paneel, 61,3 x 50,1 cm
Berlijn - Gemäldegalerie
2016 Paul Verheijen / Nijmegen