Paul Verheijen

DENYS SAVCHENKO

San Siro

Syrus van Genua

Op de heiligencanon staan twee Italiaans heilige mannen met de naam Syrus. De ene is Syrus van Pavia die wordt vereerd op 9 december en samen met Juventius op 12 september. De wijk San Siro en het stadion in Milaan zijn naar hem genoemd.
Op deze pagina gaat het over Syrus van Genua.
In Genua zelf wordt hij vereerd op 7 juli, maar het Roomse Martelaarsboek herdenkt hem op 29 juni met de kortst mogelijke mededeling die het kent:
Te Genua de geboorte van de heilige bisschop Syrus.
Historisch is er dan ook weinig over hem bekend. Hij was parochiepriester in San Remo, alwaar de 13e/14e eeuwse dom zijn naam draagt. Bij een verbouwing bleek hij in Genua begraven te liggen, alwaar hij vanaf 324 bisschop was.
De Legenda Aurea heeft daarentegen het uitgebreide hoofdstuk 87 aan hem gewijd.
Een van Syrus' attributen is een merel op grond van de volgende legende:
De kleine heilige begon zich vol ijver op meditatie toe te leggen en zich aan geestelijke studies te wijden om als een nieuwe kruik op te zuigen wat hij daarna onafgebroken zou bewaren. De godvruchtige jongen had een vogel die men merel noemde; hij gaf de vogel eten en beleefde er in alle heiligheid plezier aan. Op zekere dag, toen hij terugkwam van school, trof hij haar dood aan. Verdrietig dat hij zijn kameraadje had verloren bad hij tot God en deed speeksel in haar bek; ze werd meteen weer levend. Door dit gebeuren bewees die merel de voortreffelijkheid van de jonge heilige en verschafte hem weer, zoals tevoren, een aardig tijdverdrijf. Hieruit kan men afleiden hoe volmaakt Syrus al van het begin af was, dat hij zelfs doden weer levend maakte. Eens maakte Christus van zijn hoogheilig speeksel vermengd met aarde een heilzame zalf. Hij bestreek daarmee de ogen van de blindgeborene en schonk hem zo het licht dat de natuur hem ontzegd had. Maar nu maakte deze heilige knaap van speeksel en door vurig gebed een reddend geneesmiddel waarmee hij een vogel het leven teruggaf waarvan de komst van de dood hem had beroofd. Als een onmiskenbaar getuigenis van dit wonder bouwt een vogel van dezelfde soort en familie op de toren van de Sint Syrus of ergens anders op die kerk ieder jaar een nest, krijgt jongen en vliegt af en aan. Zij spreekt als het ware door haar gedrag en zegt dat de weldaad die wij allen door de heilige Syrus mogen ontvangen in de ouder, door voortdurende herinnering en dankzegging altijd moet blijven leven in de kinderen.
(Legenda Aurea 87,43-51)
Het is niet verwonderlijk dat in Syrus' verdere leven de wonderen zich opstapelden.
  • Een op drift geraakt zeilschip bracht hij tot stilstand alsof het voor anker lag. De inwoners wilden bewijs zien dat dit op bevel van Syrus was geschied en vroegen hem te laten gebeuren dat het schip zijn tocht zou vervolgen. Terstond doorkliefde het schip in snelle vaart de woelige baren.
    (Legenda Aurea 87,52-66)
  • Hij kreeg een visioen van God, diens rechterhand wel te verstaan.
    (Legenda Aurea 87,67-76)
  • Hij zag in de kerk een demon die de namen opschreef van alle mensen die n de kerk zaten te praten of zich oneerbiedig gedroegen. Toen het papier vol was, probeerde de demon het met zijn tanden uit te rekken, waarop het papier scheurde en de demon met zijn kop keihard tegen de muur en hij vol schaamte afdroop.
    (Legenda Aurea 87,91-100)
  • Hij vangt een giftige slang in een waterkruik en gebiedt hem zich in zee te storten.
    (Legenda Aurea 87,104-119)
  • Vele wonderen volgden ook na Syrus' dood.
    (Legenda Aurea 87,120-184)

Heiligen uit Genua

Voor twee wanden in de Teresiakerk in Genua schilderde de Oekraïnse kunstenaar Denys Savchenko tussen 2007 en 2013 acht panelen met heiligen verbonden met Genua. Het paneel van Syrus is er daar een van. De andere zeven heiligen zijn Gianna Beretta Molla, Virginia Centurione Bracelli, Don Orione, Agostino Roscelli, Catherina van Genua, Francesco Maria da Camporosso ('Padre Santo') en Benedetta Cambiagio Frassinello.

Deze panelen vulde hij aan met vier kerken - het Sanctuario Madonna della Guardia, San Giuliano, de Chiesa San Pietro Banchi en de Chiesa San Francesco di Albaro - en een paneel met de proclamatie van Maria tot Koningin van Genua door Urbanus VIII (paus van 1623-1644), plus een paneel met het bezoek van Johannes Paulus II (paus van 1978-2005; feestdag 22 oktober) aan Genua op 22 mei 1985.
Denys Savchenko (1979)
Syrus van Genua (2014)
Olieverf op paneel, 280 x 137 cm
Genua - Chiesa di San Pietro Apostolo e Santa Teresa del Bambino Gesù
2016 Paul Verheijen / Nijmegen