Paul Verheijen

PIERO DELLA FRANCESCA

Madonna del Parto

Zwanger

Uit het begin van de veertiende eeuw zijn meer afbeeldingen van de zwangere Maria bekend, maar Maria staat daarbij alleen, met een gesloten boek op haar buik, een verwijzing naar het Woord dat mens is geworden (Johannes 1,14).
Anders dan in deze middeleeuwse schilderijen heeft de Madonna del Parto van Piero della Francesca boek noch koninklijke attributen.
Zij is afgebeeld met haar hand in haar zij ter ondersteuning van haar buik.
Aan haar zijde staan twee engelen die exacte spiegelbeelden van elkaar zijn, doordat Piero gebruik maakte van hetzelfde karton.
Ze houden een tent open, die versierd is met granaatappelen, symbool van het lijden van Christus.
Cees Nooteboom over Maria in Het raadsel van het licht:
... ogen neergeslagen, nog meer naar binnen gekeerd, haar blauwe kleed zo suggestief gespleten over de hele lengte van haar gezwollen buik dat je zou denken dat het kind elk ogenblik te voorschijn kan komen. Doordat de symmetrisch geplaatste engelen links en rechts van haar maar tot haar ellebogen komen is ze een reuzin geworden, maar omdat er een speelse maar constante wisseling van rood en groen in hun kleding bestaat (hun vleugels, kousen, kleed, alles als in een kinderspel volstrekt tegenovergesteld) is haar onbenaderbaarheid nog te verdragen, ook al blijft ze oneindig ver weg, teruggetrokken in een wereld van haarzelf alleen.

Gered

Piero della Francesca schilderde het fresco in zeven dagen met kleurstof van zeer hoge kwaliteit.
Het bevat onder meer veel blu oltremare, verkregen uit lapis lazuli dat door de Republiek Venetië was geïmporteerd uit Afghanistan.
Het fresco bevond zich aanvankelijk in de Santa Maria di Momentana (voorheen Santa Maria in Silvis), een kerk op het platteland bij het heuvelstadje Monterchi.
Nadat de kerk in 1785 was ingestort door een aardbeving, werd het werk waarvan de randen verloren waren gegaan, losgemaakt van de muur, verplaatst naar het hoofdaltaar van de nieuwe kerkhofkapel.
In 1992 werd het opnieuw verplaatst naar zijn huidige locatie in Monterchi.
Piero della Francesca (1412-1492)
Madonna del Parto (1450-65)
Fresco, 260 x 203 cm
Monterchi - Museo della Madonna del Parto
2016 Paul Verheijen / Nijmegen