Paul Verheijen

KUNSTENAARS

Biografische bronnen

Er bestaan over kunstenaars talloze boeken en biografieën. Op deze website wordt o.a. geciteerd uit:
  • Giorgio Vasari (1511-1574) - Le Vite de' piu eccellenti pittori, scultori, e architettori

    Op deze website kortweg de Vite genoemd, handelend over de Italiaanse kunst van Cimabue tot en met de kunstenaars uit zijn tijd. Het boek uit 1550 (de Torrentiniana editie) werd heruitgegeven in 1568 (de Giuntina editie), aangepast en uitgebreid met onder meer (soms gefantaseerde) houtsnedes van ovale portretten van de kunstenaars geplaatst in een Renaissancelijst. Vasari deed geen archiefonderzoek en vooral de levensbeschrijvingen van oudere schilders berusten deels op fantasie. Dit geldt minder voor de biografieën van Vasari's (bijna-)tijdgenoten.

  • Karel van Mander (1548-1606) - Het Schilder-Boeck, waer in voor eerst de leerlustighe jueght den grondt der edel vry schilderconst in verscheyden deelen wort voorghedraghen

    Kortweg Schilderboek geheten. Na een inleiding over praktijk en theorie van de schilderkunst volgen in drie delen levensbeschrijvingen van schilders (antieke, Italiaanse en Nederlandse/Hoogduitse), waarna wordt afgesloten met een verklaring van de diepere betekenissen van de Metamorphoses van Ovidius. Hoewel Van Mander het boek schreef om (jonge) schilders te onderwijzen wordt het nu vooral gelezen om de kunst van de 16e eeuw beter te begrijpen.

  • Giovanni Pietro Bellori (1613-1696) - Le vite de' pittori, scultori e archtetti moderni

    Op deze website ook kortweg Vite genoemd. Dit boek uit 1672 was een bundel biografieën van vijftien kunstenaars: Annibale Carracci en Agostino Carracci, Domenico Fontana, Federico Barocci, Caravaggio, Rubens, Anthony van Dyck, Francois Duquesnoy, Domenichino, Alessandro Algardi, Nicolas Poussin, Guido Reni, Andrea Sacchi, Carlo Maratta en Giovanni Lanfranco.
Hieronder een selectie van kunstenaars van wie op deze website meerdere werken worden besproken. Meer kunstenaars zijn te vinden via de zoekpagina.

Anonieme kunstenaars

Anoniem werk heeft soms ook een grote zeggingskracht. De naam van de kunstenaar is onbekend: het werk moet dus voor zichzelf spreken.
Eeuwen is er kunst gemaakt en zijn er boeken geschreven door kunstenaars en schrijvers die hun werk niet signeerden. De kunstenaars ervan werden later indien mogelijk aangeduid met een noodnaam die verwijst naar een bekend werk van de kunstenaar of naar stijleigenschappen gebaseerd op andere werken van diens hand. De noodnaam bestaat in de meeste gevallen uit de aanduiding Meester van ... met daarachter een naam gebaseerd op wie/wat wordt afgebeeld, een plek waar het werk is vervaardigd of zich bevindt of een jaar van ontstaan.
Een enkele keer wordt een 'Meester van ...' door voortschrijdend inzicht vereenzelvigd met een kunstenaar met naam. Zo wordt de 'Meester van Flémalle' soms geïdentificeerd als Robert Campin of diens atelier.

Een speciale categorie anonieme kunstwerken wordt gevormd door iconen. Deze worden meestal aangeduid met het land/de streek van herkomst.
2016 Paul Verheijen / Nijmegen