Paul Verheijen

KUNSTENAARS

Biografische bronnen

Er bestaan over kunstenaars twee oude maar belangwekkende lijvige biografische bronnen:
  • Giorgio Vasari (1511-1574) - Le Vite de' piu eccellenti pittori, scultori, e architettori

    Kortweg meestal de Vite genoemd, handelend over de Italiaanse kunst van Cimabue tot en met de kunstenaars uit zijn tijd. Het boek werd heruitgegeven in 1568, aangepast en uitgebreid met onder meer (soms gefantaseerde) houtsnedes van ovale portretten van de kunstenaars geplaatst in een Renaissancelijst. Vasari deed geen archiefonderzoek en vooral de levensbeschrijvingen van oudere schilders berusten deels op fantasie. Dit geldt minder voor de biografieën van Vasari's (bijna-)tijdgenoten.

  • Karel van Mander (1548-1606) - Het Schilder-Boeck, waer in voor eerst de leerlustighe jueght den grondt der edel vry schilderconst in verscheyden deelen wort voorghedraghen

    Kortweg Schilderboek geheten. Na een inleiding over praktijk en theorie van de schilderkunst volgen in drie delen levensbeschrijvingen van schilders (antieke, Italiaanse en Nederlandse/Hoogduitse), waarna wordt afgesloten met een verklaring van de diepere betekenissen van de Metamorphoses van Ovidius. Hoewel Van Mander het boek schreef om (jonge) schilders te onderwijzen wordt het nu vooral gelezen om de kunst van de 16e eeuw beter te begrijpen.
Bij pagina's met werken van kunstenaars die zijn opgenomen in de Vite (zie de portretten hieronder in houtsnede) of Schilderboek zal soms naar deze werken verwezen worden.

Hieronder een selectie van kunstenaars van wie op deze website werken worden besproken op een of meerdere pagina's.
Overige kunstenaars zijn te vinden via de zoekpagina.

Iconen

Speciale vermelding genieten de christelijke kunstwerken die gewoonlijk werden gemaakt door anonieme kunstenaars, de iconen / ikonen.
Een ikoon, afgeleid van het Griekse eikoon, beeld, is een afbeelding van Christus, heiligen of hoogfeesten.
Iconen behoren tot het oosters-orthodoxe christendom en zijn onlosmakelijk verbonden met het kerkelijke en spirituele leven van deze kerken en hun gelovigen.
In principe zijn iconen geschilderd op een houten paneel.
Bij het schilderen dient rekening gehouden te worden met bepaalde regels die de bedoeling hebben voor zuiverheid en uniformiteit te zorgen en niet af te wijken van de leerstellingen van de Kerk.
Het schilderen van iconen is binnen de oosters-orthodoxe kerk een werk waarvoor Gods zegen gevraagd wordt.
Op de volgende pagina's zijn afbeeldingen te vinden van iconen.