Paul Verheijen

BIJBEL

Twee delen

Verhalen uit de bijbel zijn door de eeuwen heen voor talloze kunstenaars een bron van inspiratie geweest.
Een selectie van deze religieuze specifiek bijbelse kunst is op deze websiet te vinden..

Omdat de huidige christelijke bijbels uit twee delen bestaan, is de kunst bij dit onderdeel van de website ook zo ingedeeld.
Ondanks de inburgering van de traditionele door het christendom bedachte benaming van die beide delen spreekt de moderne exegese liever van Eerste Testament en Tweede Testament, dan van ‘Oude Testament’ en ‘Nieuwe Testament'.
‘Nieuwe’ veronderstelt dat het 'Oude' overbodig is geworden; ‘Tweede’ geeft aan dat dit christelijke vervolgdeel niet zonder het joodse bijbeldeel ‘Eerste’ kan.

Deuterocanoniek

In tegenstelling tot het Tweede Testament kan het aantal boeken én de volgorde in het Eerste Testament in de bijbeluitgaven verschillend zijn.
Bij dit onderdeel van de website worden ook de zogenaamde deuterocanonieke ('tweede canon') betrokken indien dat van toepassing is op een kunstwerk.
Een deuterocanoniek bijbelboek ontbreekt in de joodse Tenach - 39 geschriften omvattend - omdat de tekst niet is overgeleverd in het Hebreeuws.
De NBV21 schaart elf geschriften onder die noemer:

Apocriefen

Naast deze deuterocanonieke boeken bestaan er de zogenaamde apocriefen.
De term apocrief is afkomstig uit het Grieks en betekent 'verborgen', doelend op het verborgen, geheime of esoterische karakter van een boek.
Om die reden werden deze boeken buiten de officiële canon van de bijbel gehouden.
Tegenwoordig wordt de aanduiding ook gegeven aan boeken die qua thematiek nauw aansluiten bij de bijbelboeken, maar om welke reden dan ook de canon niet hebben gehaald.
Voorbeelden van apocriefen worden genoemd onder Eerste Testament en Tweede Testament.

Citaten uit de canonieke en deuterocanonieke boeken op deze website komen in de regel uit de Nieuwe Bijbel Vertaling van 2021 (NBV21).
Citaten uit de apocriefen zijn afkomstig ofwel uit Klijn ofwel uit Oussoren/Dekker (zie bronnen).

Heiligen uit het Eerste Testament

Circa zestig personen die vermeld worden in het Eerste Testament van de bijbel werden door de kerk als heilig beschouwd.
Hoewel zij uiteraard niet christelijk waren, worden ze wel met terugwerkende kracht tot de heiligen gerekend door ze bijvoorbeeld als voorloper van Christus of Maria te beschouwen.

Samen met personen die in het Tweede Testament een rol spelen en heilig zijn verklaard, worden zij op deze website besproken bij de heiligen.
Het christelijk iconografisch beeldmateriaal over Jezus Christus is onuitputtelijk.

Dittochaeon

Voor de christelijke iconografie is van belang geweest het leergedicht Dittochaeon van Prudentius.
In kerkgebouwen werden scènes uit Eerste en Tweede Testament parallel tegenover elkaar op de wanden van het schip van een kerk.

Download hier een overzicht van de onderwerpen van het DITTOCHAEON VAN PRUDENTIUS.
2016 Paul Verheijen / Nijmegen