Paul Verheijen

REMBRANDT

Tempelreiniging

Gesel

Kort voor het Joodse pesachfeest reisde Jezus naar Jeruzalem. Daar trof Hij op het tempelplein de handelaars in runderen, schapen en duiven aan, en de geldwisselaars die daar altijd zaten. Hij maakte een zweep van touw en joeg ze allemaal de tempel uit, met hun schapen en runderen. Hij smeet het geld van de wisselaars op de grond, gooide hun tafels omver en riep tegen de duivenverkopers: ‘Weg ermee! Jullie maken een markt van het huis van mijn Vader!’ Zijn leerlingen dachten aan wat er geschreven staat: ‘De hartstocht voor uw huis zal Mij verteren.’
(Johannes 2:13-17)
Rembrandt combineert in de hier afgebeelde ets de vier versies in het Tweede Testament van het verhaal van de tempelreiniging. De zweep van touw die Jezus hanteert is alleen in de versie van Johannes te vinden, maar de hogepriesters en schriftgeleerden die Rembrandt op de achtergrond heeft afgebeeld komen alleen voor in de versies van Marcus en Lucas.

Gewelddadig

In zijn boek Jezus van Nazaret uit 2008 beschrijft filmregisseur Paul Verhoeven dat Jezus de gave heeft van het exorcisme en op grond hiervan denkt dat het Rijk Gods op aarde aanwezig is. Om die reden start Jezus een beweging die dit rijk gewelddadig wil realiseren.

De kaft van Verhoevens boek wordt opgesierd door een detail van deze ets: Jezus die met volle kracht de zweep hanteert.
Een pacifistisch beeld van Jezus ('aan wie je slaat op de wang, bied hem ook de andere' Lucas 6:29 // Matteüs 5:39) staat hiermee op gespannen voet. Sommige bijbeluitleggers verklaren de zweep dan ook als symboliek! De bijbel interpreteren zoals je hem graag wilt lezen?
Rembrandt van Rijn (1606-1669)
Tempelreiniging (1635)
Ets, 14 x 17 cm
Amsterdam - Rijksmuseum
2016 Paul Verheijen / Nijmegen