Paul Verheijen
Hoofdmenu Zoeken Aanvullingen E-mail Actueel Site info Bijbel Exposities Films Heiligen Steden Kunstenaars Boeken Exegese


Hoofdmenu Aanvullingen E-mail Site info Actueel

LORENZO GHIBERTI

Noorddeuren

Tweede paar deuren baptisterium


Nadat in 1339 de houten deuren van het zuidportaal van het baptisterium in Florence vervangen waren door bronzen exemplaren gemaakt door Andrea Pisano, schreef de Calima pas in 1400 een prijsvraag uit voor het tweede paar deuren die ook nu weer aan de oostzijde moesten komen.
Het eerste paar deuren van Pisano zou naar de zuidzijde worden verplaatst.
De opzet van gotische vierpassen moest worden aangehouden en het onderwerp moest het offer van Isaak zijn.
Er waren zeven deelnemers, maar de strijd beperkte zich tot de twee jongste, van wie hier hun ontwerp is afgebeeld:
Lorenzo Ghiberti (afbeelding rechts) en Filippo Brunelleschi (afbeelding links).
Brunelleschi is vooral bekend geworden door het ontwerpen van de koepel van de Dom van Florence zo'n twee decennia later en zijn herontdekking van het perspectief.
Ghiberti kreeg in 1403 de officiële opdracht.
Hij was toen noch meester, noch lid van het beroepsgilde, maar 'slechts' een vroegrijpe leerling in het atelier van zijn vader Bartoluccio.
Door dit project aan hem toe te kennen groeide Florence uit tot het centrum van de beeldhouwkunst in Italië en de renaissancestijl in het algemeen.

Bij het tweede paar deuren was wederom sprake van 28 panelen.
Ghiberti maakte 20 taferelen uit het leven van Jezus (1-20) met daaronder 8 panelen met de vier evangelisten (21-24) en vier kerkvaders (25-28).
Het leven van Jezus moet gelezen worden van links naar rechts en van beneden naar boven zodat de serie met Pinksteren eindigt.

Merk op dat het winnende paneel van de prijsvraag dus niet werd gebruikt.
Na de voltooiing in 1424 bestelde de Calima bij Ghiberti een paar deuren voor de resterende ingang.
Dat zouden zijn alom geroemde paradijsdeuren worden.

De 28 panelen

01
Annunciatie
(Lucas 1,26-38)

02
Herders in het veld
(Lucas 2,1-16)

03
Aanbidding der wijzen
(Matteüs 2,1-12)

04
De 12-jarige Jezus in de tempel
(Lucas 2,41-50)

05
Doop van Christus
(Matteüs 3,13-17 // Marcus 1,9-11)

06
Verzoeking in de woestijn
(Matteüs 4,1-11 // Marcus 1,12 // Lucas 4,1-13)

07
Tempelreiniging
(Matteüs 21,12-13 // Marcus 11,15-17 // Lucas 19,45-48 // Johannes 2,13-17)

08
Christus loopt over het water
(Matteüs 14,22-31)

09
Transfiguratie
(Matteüs 17,1-6 // Marcus 9,2-7 // Lucas 9,28-35)

10
Opwekking van Lazarus
(Johannes 11,17-44)

11
Intocht in Jeruzalem
(Matteüs 21,1-9) // Marcus 11,1-10 // Lucas 19,28-40 // Johannes 12,12-15)

12
Laatste avondmaal
(Matteüs 26,20-35 // Marcus 14,17-25 // Lucas 22,14-38)

13
Getsemane
(Matteüs 26,36-46 // Marcus 14,32-42 // Lucas 22,39-46)

14
Gevangenneming
(Matteüs 26,47-56 // Marcus 14,43-49 // Lucas 22,47-53 // Johannes 18,1-11)

15
Geseling
(Matteüs 27,26b // Marcus 15,15b // Johannes 19,1)

16
Verordeling door Pilatus
(Matteüs 27,11-26 // Marcus 15,1-15 // Lucas 23,1-6 // Johannes 18,33 - 19,16)

17
Kruisweg
(Johannes 19,16b-17)

18
Kruisiging
(Matteüs 27,45-50 // Marcus 15,3-37 // Lucas 23,44-46 // Johannes 19,25-30)

19
Verrijzenis
(Matteüs 27,62 - 28,7 // Marcus 16,1-8 // Lucas 24,1-7 // Johannes 20,1-18)

20
Pinksteren
(Handelingen van de apostelen 2,1-13)

21
Johannes
(Evangelist)

22
Matteüs
(Evangelist)

23
Lucas
(Evangelist)

24
Marcus
(Evangelist)

25
Ambrosius
(Kerkvader)

26
Hiëronymus
(Kerkvader)

27
Gregorius de Grote
(Kerkvader)

28
Augustinus
(Kerkvader)
Filippo Brunelleschi (1377-1446)
Het offer van Isaak (1402)
Verguld brons, 47 x 40 cm
Florence - Bargello

Lorenzo Ghiberti (1378-1455)
Het offer van Isaak (1402)
Verguld brons, 44 x 40 cm
Florence - Bargello
en
Noordelijke deuren (1402-24)
28 bronzen panelen
Florence - Museo dell' Opera del Duomo en Baptisterium (kopie)
2016 Paul Verheijen / Nijmegen