Paul Verheijen
Hoofdmenu Zoeken Aanvullingen E-mail Actueel Site info Bijbel Exposities Films Heiligen Steden Kunstenaars Boeken Exegese


Hoofdmenu Aanvullingen E-mail Site info Actueel

LORENZO LOTTO

Koorhek basiliek Bergamo - Afbeelding A

A - Verdrinking van de farao
[Exodus 14,21-28]


Lotto had deze invenzione bedacht als tweede op het koorhek, maar de opdrachtgevers kozen voor de eerste plek.
De verdrinking van de farao en zijn leger zorgt voor de bevrijding van het joden uit de slavernij van Egypte.

Het centrale punt is de staf die Mozes tussen zijn handen houdt.
De top ervan bevindt zich precies op het kruispunt van de denkbeeldige diagonalen van deze intarsia.
Achter Mozes staat Aäron in priesterlijk gewaad en achter hen leidt Mirjam een groep vrouwen die haar begeleiden bij haar overwinningslied met cimbalen en trommels.
Rechtsonder loopt een echtpaar gekleed in 16e eeuwse dracht.
De man lijkt te wijzen naar een lam dat gedragen wordt door een man met kaal voorhoofd en baard net achter de omhoogstekende rots.
Wijst hij - gelijk Johannes de Doper in het Tweede Testament - vooruit naar Christus als Lam Gods?

A - Impresa


De man rijdt op een ezel: hij begint aan zijn eigen bevrijdingstocht, in de joodse traditie als een nederige koning.
De kooi op zijn hoofd: deze verbeeldt zijn gevangenschap.
De spiegel in zijn linkerhand: proberen de waarheid te begrijpen, maar de spiegel staat symbool voor illusie.
Het kompas in zijn andere hand: het verwerven van kennis.
De man is naakt op een mantel na die wordt opgeblazen door een windvlaag: verwijzing naar de profeet Elia die, vlak voor hij mysterieus ten hemel wordt opgenomen, met zijn mantel op het water slaat waardoor dit uiteen wijkt.(2 Koningen 2)
De ezel stapt over 12 vlammen: de vlammen lijken op watergolfjes: door het water waant de man zich een weg naar de vrijheid.
De twee maskers en hoofddeksels: religieuze en politieke macht.
De dode gekronkelde slang: Vanitas, de vergankelijkheid van de aardse dingen.
Lorenzo Lotto (circa 1480 – 1556/57)
Submersion de Pharaone (1527)
Invenzione, 68 x 100 cm / Impresa, 76 x 110 cm
Bergamo - Santa Maria Maggiore
2016 Paul Verheijen / Nijmegen