Paul Verheijen

RAFAËL

Visioen Ezechiël

God / Christus

Giorgio Vasari schrijft in zijn Vite over dit paneeltje van Rafaël:
Voorts maakte hij een schilderijtje met kleine figuren [...] Hier zien we een Christus op de wijze van Jupiter, in de hemel, omringd door de vier evangelisten zoals Ezechiël hen beschrijft: een in de vorm van een mens, een in die van een leeuw, een als arend en een als rund, met daaronder, op de aarde, een landschapje, niet minder mooi en bijzonder in zijn kleinheid als Rafaëls overige werken in hun grootheid.
In de Romeinse mythologie wordt Jupiter soms voorgesteld als zittend op een adelaar. Voor Rafaël lijkt dit het uitgangspunt te zijn geweest. In de westerse christelijke iconografie is de adelaar het atrribuut van de evangelist Johannes. Rafaël heeft daar de gevleugelde attributen van de overige drie evangelisten aan toegevoegd. Deze zijn alle nauw verbonden met een visioen van de profeet Ezechiël.

Hoewel Ezechiël beschrijft dat hij in een visioen God zag, schilderde Rafaël een Christusfiguur volgens Vasari.
Of hij dat goed heeft gezien is de vraag, want stilistisch gezien lijkt het werk geïnspireerd te zijn op Michelangelo's scheppende God op het plafond in de Sixtijnse Kapel.
De armen van God worden ondersteund door twee putti, zodat zijn zegenend gebaar niet zal verslappen.
Linksonder zie je Ezechiël in een lichtstraal met opgeheven armen naar het visioen kijken (detailafbeelding).
Raffaello Sanzio (1483-1520)
Visione di Ezechiele (±1518)
Olieverf op paneel, 41 x 30 cm
Florence - Palazzo Pitti
2016 Paul Verheijen / Nijmegen