VAN EYCK - LAM GODS
Kaïn en Abel (afbeeldingen 01B en 07B)
|
Boven Adam en Eva bevinden zich twee kleine geschilderde imitaties van zandstenen beeldhouwwerken.
Zij beelden het eerste gevolg van de zondeval uit. Kaïn en Abel, de zonen van Adam en Eva, brengen beiden een offer aan JHWH: Kaïn offert de vruchten van de grond en Abel de eertsgeborenen van zijn beste schapen. JHWH ziet 'genadig neer' op het offer van Abel, maar op Kaïn en zijn offer 'sloeg hij geen acht'. Dit wekt de grimmige woede van Kaïn op en tijdens een wandeling 'viel Kaïn zijn broer aan en vermoordde hem'. (Genesis 4, 3-8) Evenals Adam en Eva staan de broers op Het Lam Gods symbool voor de tragische mensengeschiedenis, getekend door deze broedermoord. Van Eyck geeft Kaïn een ezelskinnebak in zijn linker(!)hand. Dit moordwapen is ontleend aan het verhaal van de rechter Simson die met een ezelskinnebak duizend Filistijnen doodmept. De toepassing op Kaïn is te zien als de artistieke vrijheid van Van Eyck aangezien er van een moordwapen in de Genesistekst geen sprake is. Misschien heeft Van Eyck ook gedacht dat de afstammelingen van Kaïn en Abel veel later pas smeedijzeren wapens produceerden. |