Onvoltooid
In de jaren dat Rembrandt zijn intrek had genomen bij de Amsterdamse kunsthandelaar Hendrick Uylenburgh (±1587-1661) thuis, schilderde hij naast portretten ook bijbelse taferelen. Uit deze periode behoren ook de grisailles voor een Passie-serie - gemaakt tussen 1633 en 1636 - bestemd voor stadhouder Frederik Hendrik (1584-1647), die zou gaan bestaan uit een serie prenten. Uiteindelijk werd die maar ten dele uitgevoerd. Uylenburgh was de uitgever van de serie. Rembrandt bedacht de scènes en maakte olieverfschetsen, waarnaar de Leidse etser Jan/Johannes Gillisz van Vliet (±1605-1668) de prenten maakte. Slechts de Kruisafneming en de Ecce Homo zijn verschenen. Het mislukken van dit project viel samen met het vertrek van Rembrandt bij Uylenburgh.
De Passie-serie bevat mogelijk ook een scène uit het Eerste Testament die werd beschouwd als prefiguratie van het Tweede Testament. Jozef uit het Eerste Testament werd gezien als prefiguratie van Jezus en Jozefs broers als de joden die Jezus zouden doden, of - heel opmerkelijk - in een latere periode als de elf apostelen die geloofden in Jezus' verrijzenis.
De meeste grisailles schilderde Rembrandt op papier. Hij schetste ze losjes voordat hij ze in olieverf uitvoerde. Soms werkte hij de globale schets verder uit met pen, inkt of krijt. Deze werken werden lang gezien als uitvoerige tekening en niet als voorbereidend model. Dit maakt duidelijk dat de grenzen tussen Rembrandts verschillende media (tekeningen, etsen en schilderijen) niet altijd scherp kan worden getrokken.
|