Paul Verheijen

GERARD DE LAIRESSE

Verlucht een wapenboek

Leprozenhuis

Rond 1675 lieten de regenten van het Leprozenhuis Hospitaal van onse Vrouwe en Synte Nycolaas in Amsterdam een wapenboek aanleggen.
Hierin werden de namen en familiewapens van alle regenten sinds 1567 opgenomen.
Het boek was verlucht met zeven tekeningen gemaakt door Gerard De Lairesse.
Eén blad bevatte een voorstelling van Maria en Sint Nicolaas.
Het brengt de oude naam van het Leprozenhuis in herinnering.

Patroon

Maria wijst naar een door drie putti opgehouden tekening van het stadszegel met het koggeschip.
Sint Nicolaas de is de patroon van schippers én van Amsterdam.
Nicolaas van Myra werd dertien eeuwen geleden al door de Amsterdammers vereerd.
Je kunt dus stellen dat hij vanaf het allereerste begin van Amsterdam als stad aanwezig is geweest.
Nicolaas is onder meer beschermheilige van de zee en dan is het niet zo verwonderlijk dat Amsterdam hem als patroon heeft.
De stad was ooit de grootste haven ter wereld en dankte de titel rijkste stad van de wereld aan de zeehandel.
Overigens heeft Amsterdam niet het alleenrecht verworven op Nicolaas als beschermheilige.
Ook Kampen vertrouwt bijvoorbeeld in Nederland op Nicolaas van Myra.
Veel steden die aan het water lagen hadden en hebben een Sint Nicolaaskerk.
Gerard de Lairesse (1640-1711)
Sint Nicolaas en Maria met het kind Jezus (1675-76)
Rood krijt en penseel in grijs over potlood, 39,8 x 30,3 cm
Amsterdam - Stadsarchief
2016 Paul Verheijen / Nijmegen