Paul Verheijen

QUATTRO CORONATI

Silvesterkapel

Schutskapel van beeldhouwers

In het merkwaardige gebouwencomplex van de Basilica dei Santi Quattro Coronati in Rome bevindt zich een bijzondere kapel: de Cappella di San Silvestro. Ze dateert uit de 13de eeuw en raakte vooral bekend toen ze in 1570 werd uitgeroepen tot de schutskapel van de invloedrijke gilde van de beeldhouwers. Die gilde telde enkele van de grootste kunstenaars uit de renaissance onder haar leden, waaronder Michelangelo, Bernini, Borromini en Maderno. Dat de gilde uitgerekend hier een onderkomen vond, is geen toeval. De Santi Quattro Coronati, de vier gekroonde heiligen, werden vereerd als de patroonheiligen van bouwvakkers, architecten en beeldhouwers. De kapel is een intrigerend architectonisch en religieus meesterwerk dat zijn wortels heeft in de geschiedenis van de christelijke traditie. De kapel trekt pelgrims, kunstliefhebbers en historici van over de hele wereld aan en is toegewijd aan Silvester I (paus van 314 tot 335). Hij was paus ten tijde van de christenvervolgingen onder keizer Diocletianus, en zijn pontificaat markeerde een cruciale periode in de overgang van het christendom van een vervolgde minderheid naar een erkende en later zelfs bevoorrechte religie in het Romeinse Rijk. De kapel is gebouwd op de plek waar volgens de overlevering Silvester I zou hebben verbleven tijdens zijn onderduik voor de vervolgingen.
De wanden van de kapel zijn gedecoreerd met fresco's.

Onder het tongewelf staat Christus afgebeeld, geflankeerd door Maria en Johannes de Doper. Zij dragen enkele Arma Christi. Daarnaast de twaalf apostelen en bovenin twee engelen van wie de een het firmament omslaat en de andere op de trompet blaast als zinspeling op de Dag des Oordeels.
Op de wanden zien we scènes uit het leven van Silvester, keizer Constantijn en keizerin Helena.

De fresco's

Hieronder de 10 afbeeldingen van deze frescocyclus.

Bekijk ook eens de fresco's in de apsis van deze basiliek.

01/10

De melaatse Constantijn troost de moeders.

02/10

Constantijn ziet in een droom Petrus en Paulus.

03/10

Constantijn zendt boodschappers naar paus Silvester.

04/10

Paus Silvester verblijft op de berg Soracte.

05/10

Silvester toont Constantijn de beeltenissen van Petrus en Paulus.

06/10

Silvester doopt Constantijn en reinigt hem daardoor van van de melaatsheid.

07/10

Gezeten op de troon krijgt Silvester de tiara aangereikt door de geknielde keizer die zelfs zijn eigen kroon heeft afgezet. Met de andere hand leidt Constantijn een wit paard tevoorschijn uit het keizerlijk paleis op de Palatijn.

08/10

Nederig leidt Constantijn de paus naar het paleis dat hij hem schenkt bij Lateranen, terwijl dienaren zwaard en kruis dragen.

09/10

Silvester fluistert de naam van Christus in een dode stier die daarop weer gaat leven.

10/10

Keizerin Helena vindt het ware kruis in Jeruzalem.

Anoniem
Silvester, Constantijn en Helena (1246)
Frescocyclus
Rome - Basilica di Santi Quattro Coronati (Silvesterkapel)
2016 Paul Verheijen / Nijmegen