HEMELSE KONINGIN

Giovanni del Ponte

Giovanni dal Ponte

Giovanni di Marco, bekend als Giovanni dal Ponte, verkreeg zijn bijnaam vanwege het feit dat hij behoorde tot de parochie van Santo Stefano al Ponte in Florence. Hij bezat als kunstenaar een grote vaardigheid. Volgens verschillende bronnen zou hij leerling zijn geweest van de schilder Spinello Aretino, van wie hij dan zijn laat-gotische stijl zou hebben overgenomen. Dal Ponte vervaardigde onder andere fresco's zoals in de Scali kapel in de Santa Trinità te Florence, paneelschilderingen en decoraties op kasten.

Bij dit polyptiek van de Kroning van Maria maakt hij vrij gebruik van de renaissance vernieuwingen zoals die waren geïntroduceerd door bijvoorbeeld Fra Angelico en Masaccio. Opvallend zijn de gedrapeerde kledingstukken van de figuren die ogen als gordijnen. Maria wordt gekroond door een jong uitziende man, hetgeen om die reden dan de hemelse Christus, haar zoon, zal zijn. Het is echter niet uit te sluiten dat het hier om God de Vader kan gaan. We zeggen dan maar: het is Onze-lieve-Heer, een uitdrukking die ook op beide personen kan slaan.

Regina Coeli

Binnen het katholicisme is Regina Coeli (of Regina Caeli) (Koningin des Hemels) een van de vijf Maria-antifonen over de Heilige Maagd Maria. De auteur van deze tekst is onbekend. Volgens de legende hoorde paus Gregorius I de Grote engelen de eerste drie regels van het versje zingen op een paasdag in Rome. Dit inspireerde hem om een vierde regel toe te voegen.
De volledige tekst luidt:

Regina coeli, laetare, alleluia	Koningin des hemels, verheug u, alleluja.
Quia quem meruisti portare, alleluia	Omdat Hij, die gij waardig geweest zijt te dragen, alleluja,
Resurrexit, sicut dixit, alleluia,	Verrezen is, zoals Hij gezegd heeft, alleluja,
Ora pro nobis Deum, alleluia.	Bid God voor ons, alleluia.

Pieken

In de drie pieken zien we de Annunciatie, links de engel Gabriël met daarboven God, rechts Maria met daarboven de gekruisigde Christus.
De aankondiging van zijn geboorte staat reeds in het teken van zijn dood.

In het midden heeft Dal Ponte Christus' nederdaling ter helle uitgebeeld.
Het stelt het voorgeborchte voor, een plek tussen hemel en hel, waar de zielen van ongedoopten en rechtvaardigen die overleden waren vóór de verrijzenis van Christus, tijdelijk verbleven.
Nu worden ze door Christus aan de hand meegevoerd naar het hemelse paradijs.

Bijfiguren

Onder Maria bevinden zich vier musicerende engelen.
De linker bespeelt een kistorgeltje, de volgende zingt, de derde speelt op de luit en de engel rechts tokkelt op de harp.
De engel zingt het Regina Coeli, de tekst van de eerste twee regels staan op het voetstuk.
We mogen karaoke meezingen.

De afgebeelde heiligen zijn van links naar rechts

Franciscus die door zijn habijt heen het stigma in zijn zijde betast
Johannes de Doper met de banderoltekst Ecce Agnus Dei
Ivo (Ibus) van Chartres met een kerkelijk wetboek
Deze bisschop - met feestdagen varierend van 20 mei, 23 mei tot 23 december - schreef werken over kerkelijk recht zoals Tripartia, Decretum en Panormia.
Dominicus met de ster boven zijn hoofd, boek en lelietak

Giovanni dal Ponte (1385-1437/8)
Kroning van de Maagd (tussen 1420 en 1430)
Tempera op hout, 208 x 215,5 cm
Florence - Galleria dell'Accademia