Paul Verheijen






















DOMINICUS

Jaartallen

1170: geboren te Caleruega in het Spaanse Castilië
1184: universiteit Valencia
1199: kanunnik in Osma
1203: prediking tegen de Albigenzen
1206: sticht nonnenklooster van Onze Vrouwe van Prouille
1216: erkenning orde der predikheren
1217: sticht eerste Spaanse klooster in Segovia
1218: sticht de orde van de dominicanessen en verschillende kloosters
1219: vestigt zich in Bologna
1221: overleden in Bologna
1234: heiligverklaring

Legendes

De legendes van visioenen en wonderen rond Dominicus zijn talrijk.
  • Zijn moeder droomde voor zijn geboorte, dat ze een zwartbonte hond voortbracht, die in zijn bek een brandende toorts droeg.
  • Bij zijn doop zag zijn peetmoeder een ster neerdalen op zijn voorhoofd.
  • Gedurende zijn verblijf te Languedoc zou hij de rozenkrans hebben ingevoerd, die in hoge mate de vroomheid bij het volk opwekte.
  • Toen hij in Rome was had Dominicus een visioen van Petrus en Paulus die hem een staf en een boek gaven met de woorden 'Ga heen en predik Gods woord.'
  • Redetwistend met de Albigenzen, wierp hij zijn boek in de vlammen en het sprong drie keer uit het vuur op.
  • Toen er eens geen eten was verschenen er in de eetzaal twee engelen die brood en wijn brachten.
  • Dodenopwekking van een jongeman die met zijn paard in een ravijn was gestort.
  • Heeft visioen dat Christus drie bliksemschichten of pijlen wil afschieten om drie ondeugden af te straffen.
  • Prior van Brescia ziet twee ladders uit hemel neerdalen waarlangs de geest van Dominicus naar boven klimt.

Martyrologium Romanum

Dit meldt op 6 augustus:

Te Bologna de geboorte van de heilige belijder Dominicus, de stichter van de orde der predikheren.
Hij muntte uit door zijn heiligheid en geleerdheid, bewaarde de maagdelijke reinheid ongeschonden en mocht, wijl zijn verdiensten zo welgevallig waren, drie doden ten leven verwekken.
Nadat hij door zijn prediking de ketterijen had onderdrukt en er zeer velen tot het kloosterleven en een leven van deugd had gevormd, is hij in vrede gestorven.
Zijn feest wordt echter volgens besluit van paus Paulus IV op de vierde van deze maand gevierd.

En op 24 mei:

Te Bologna het overbrengen van de heilige belijder Dominicus, ten tijde van paus Gregorius IX.

Kunst

Enkele leden van de orde der dominicanen, als Fra Angelico en Fra Bartolomeo, zijn beroemd geworden in de kunstgeschiedenis.

Attributen

  • als dominicaan (zwarte mantel over een witte tunica)
  • met een open of dicht boek
  • lelie(tak)
  • krans van haar om kaalgeschoren hoofd
  • (rode) ster voor de borst of boven het hoofd
  • (gevlekte) hond met een fakkel in de bek (waarmee hij aardbol in brand steekt)
  • toorts
  • monstrans
  • rozenkrans
  • (dubbel)kruis
  • met zijn moeder de zalige Johanna van Aza
  • met Franciscus